30-04 lại sắp đến với người Việt chúng ta. Làm sao quên được ngày thứ tư năm đó. Sau bao nhiêu năm chiến tranh, VNCH đã rơi vào dĩ vãng. Hàng triệu người đã bỏ nước để đi kiếm tự do. Những hình ảnh đó vẫn nằm trong ký ức của mỗi người VN. Tôi còn nhớ lúc qua cổng DAO ở phi trường Tân Sơn Nhất, gia đình chen lấn để kiểm được một chỗ ngồi và chờ giờ ra đi. Chúng tôi lên máy bay sáng hôm sau và rời đất nước thân yêu. Máy bay C-141 bay hai vòng chung quanh thành phố xưa được mệnh danh là Hòn Ngọc Viễn Đông trước khi tiến vào không trung.
Trong lúc nhìn lại SG lần cuối, tôi nhớ lại bữa cơm trưa ăn tại nhà hôm trước. Bát thịt đông, canh bí và đậu hũ chiên với chút tương. Những hình ảnh đã in sâu vào ký ức của tôi. Bữa cơm đó có phải là bữa cơm cuối cùng của tôi tại quê hương?, khi nào về lại nhà mình?.
Hai mươi năm sau khi xa quê hương, tôi lại phải chịu thêm một sự đau đớn khi mất bố mình. Thân phụ tôi mất ngày 30-04-1995 vào lúc 12:00 trưa, đúng ngày và giờ nước VNCH đã sụp đổ. Hai mươi năm trước, tôi mất quê hương, hai mươi năm sau, tôi mất…cha.
Bốn mươi sáu năm viễn xứ nhưng tôi không quên mình là người Việt, con rồng cháu tiên. Dù ở xa, mang tiếng là Việt kiều nhưng tôi vẫn hãnh diện nguồn gốc của tôi. Cộng đồng người Việt tại Montréal đã lớn mạnh và đã đóng góp rất nhiều cho đất nước thứ hai. Dù trưởng thành xa quê nhà nhưng tôi không quên những hình ảnh SG: những mùi thơm của các quầy bán thức ăn lẫn lộn với các quầy bán quần áo ở chợ Bến Thành, công viên Tao Đàn mà tôi vẫn thường đến để đá banh với bạn hữu, ngã sáu với các xe bán bánh mì thịt, nước mía, chè v.v. .
Tôi được diễm phúc về thăm quê hương cách vài năm; khi đến Sàigòn để nhớ lại những hình ảnh cũ nhưng khi đến nơi thì lại buồn vì phố xá đều thay đổi, người quen không còn đó. Francois Gaston, Duc de Lévis đã để lại câu trích dẫn: ” le passé est soldé, le présent vous échappe, songez à l’avenir”. Tôi xin tạm dịch: ” quá khứ đã vào dĩ vãng, hiện tại sắp ra khỏi vòng tay, xin hướng về tương lai”.
Năm nay, chúng ta lại không được tụ họp để tưởng nhớ đến ngày 30-04. Dịch Covid19 làm cho ngày buồn này…buồn hơn.
Lê Tiến-Dũng